مقدمه کوتاه
اگر دوستان به خاطر داشته باشند، در بررسیهای قبل که بر روی مادربردهای دارای PCH سری 8 کمپانی اینتل انجام شد، به اندازه کافی به ویژگیها و خصوصیات ذاتی سری 8 اشاره شد. در این نوشته قصد نداریم که ویژگیهای چیپست Z87 را موشکافی کنیم اما نگاهی کوتاه به سری 8 خواهیم داشت. سری 8 دارای شش مدل است. مدلهای H81 ،H87 و Z87 نیمه اول این سری را تشکیل می دهند. مدل H81 در ساخت محصولات Low End، مدل H87 برای محصولات Mid-Range و مدل Z87 به عنوان سریعترین عضو خانواده سری 8 برای تولید محصولات High End مورد استفاده سازندگان مادربرد قرار گرفته است.
اما نیمه دوم شامل Q87، Q85 و B85 است که به لحاظ کارایی و پرفورمنس فاقد ویژگیهای چیپستهای Z87،H87 و H81 بوده اما محصولات ساخته شده بر پایه این چیپستها، گزینه های مناسبی برای استفاده در بخشهای فناوری اطلاعات در شرکتهای بزرگ و سازمانها باست که متاسفانه بدلیل عدم آشنایی و اطلاع مدیران بخش IT (خریداران سیستم) در این شرکتها و سازمانهای کوچک و بزرگ، مادربردهای تولیدی به واسطه این سه چیپست کماکان با بد اقبالی روبرو شده اند.
همانطور که اشاره شد خانواده سری 8 به اندازه ای دارای تنوع است که کاربران تمامی گروه ها چه در بخش خانگی، اورکلاکرها، گیمرها و کاربران آفیس را شامل گردد. لذا منطقی است که قبل از تصمیم به خرید یک مادربرد سری 8، درباره نیازها و انتظارات به خوبی تحقیق کنیم.
با این مقدمه کوتاه و در ادامه به بررسی محصولی با چیپست Z87 از کمپانی گیگابایت خواهیم پرداخت که امید می رود با دارا بودن فاکتورهای کیفیت در قطعات و ساخت و همچنین دارابودن فاکتور قیمت / کارایی، از جایگاه خوبی در میان کاربران خانگی میدرنج برخوردار گردد. در ادامه سعی داریم به بررسی مادربرد تازه وارد Z87X-D3H گیگابایت بپردازیم. لطفا ما را همراهی بفرمایید.
مادربرد Z87X-D3H گیگابایت از چهارمین ویرایش پردازنده های Core اینتل با سوکت LGA 1150 پشتیبانی می کند. پردازنده هایی نظیر Core i7, i5, i3 4xxx, Pentium, Celeron می توانند کانفیگ مناسبی را در اختیار کاربر قرار دهند. این محصول با بکارگیری تکنولوژی انحصاری Ultra Durable ویرایش 5 گیگابایت طیف وسیعی از امکانات بهمراه کارایی مناسب را ارائه می کند. گستره وسیع کارکرد نواحی مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده و PCH با تعبیه خنک کننده های منحصر بفرد و جدید و مدیریت دقیق توان در بخش PWM به واسطه بکارگیری چیپهای مجتمع PowIRstage (ساخت کمپانی مطرح International Rectifier) نشانگر نگاه عمیق طراحان به مقوله کاهش مصرف انرژی توام با حداکثر راندمان کاری است.
رنگبندی در مادربرد فوق طبق یک عادت دیرینه شکل گرفته که با تلفیق رنگ سفید، آبی، مشکی و طوسی شماتیکی آشنا اما بدون توان جذب بصری به بیننده القا می گردد. بسته بندی محصول نیز از این ترکیب رنگ بندی مستثنی نیست. برجسته کردن فناوری انحصاری Ultra Durable 5.0+ گیگابایت یگانه طرحی است که در بک گراند مشکی رنگ جعبه مادربرد به چشم می خورد.
محتویات بسته بندی شامل چهار کابل ساتا، پل اتصالی گرافیک Nvidia SLI از نوع فلکسیبل، پنل پشتی I/O، دفترچه راهنمای کاربران، لوگوی گیگابایت و DVD حاوی درایورها و نرم افزارهای اختصاصی و مورد نیاز کاربر است.
این فناوری شامل بکارگیری خازنهای جامد با عمر بالا، ایمنی بیشتر با تعبیه دو بایوس، جلوگیری از اتصال کوتاه، جلوگیری از تخلیه نابهنگام الکترواستاتیک و استفاده از دو برابر مس بیشتر در ساخت PCB مادربرد است.
بر روی مادربرد چهار شکاف مختص به نصب حداکثر 32 گیگابایت حافظه non-ECC DDR3 در سرعتهای 1333 و 1600 مگاهرتز (پشتیبانی بیسیک) تا فرکانس 3000 مگاهرتز (اورکلاک حافظه ها) در چینش دو کاناله بهمراه ساپورت پروفایل XMP اینتل به چشم می خورد. اسلاتهای کانال A به رنگ مشکی و اسلاتهای کانال B به رنگ طوسی از یکدیگر متمایز شده تا علاوه بر اختلاط رنگها، کاربر را در نصب آسان و مطمئن حافظه ها یاری کند.
مدار تغذیه ای شامل 3 فاز دیجیتالی بهمراه آی سی IR 3570A (و آی سی 3598 به عنوان سوئیچر و کنترل کننده چهار ماسفت K0393 با RDS پایین) نیز وظیفه تامین و مدیریت توان و کنترل نهایی بخش تامین انرژی حافظه ها را بر عهده دارند.
حتما دوستان بخاطر دارند که عدم ارائه پورتهای بیشتر SATA 6Gb/s در چیپست Z77 برخی مشکلات را چه برای سازندگان و چه برای کاربران ایجاد کرده بود. سازندگان ناچار بودند جهت ارائه درگاه های بیشتر ساتا 6 از چیپهای کمکی استفاده کنند که اینگونه طراحی، در نهایت سازندگان و خریداران را با هزینه اضافی مواجه میکرد. لذا به لطف چیپست Z87، تعبیه 6 پورت SATA 6Gb/S در این محصول بدون نیاز به چیپست کمکی محقق گردیده که کافی نیز بنظر می رسد.در بخش مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده، مادربرد دارای 8 فاز دیجیتال است که مدیریت 100% دیجیتالی هر فاز به واسطه تعبیه چیپ کنترلرهای PowIRstage محقق خواهد شد. هر فاز دیجیتال شامل یک چوک سوپر فریت بهمراه چیپ IR 3553M تشکیل شده و گرمای اندک حاصل از فعالیت چیپهای فوق به هیتسینک قرار گرفته بر روی آنها انتقال می یابد. مجموعه استفاده از چیپهای PowIRstage و هیتسینک خنک کننده علاوه بر کاهش مصرف انرژی و افت محسوس دمای تولید شده، به افزایش کارایی و ثبات پردازنده در پردازشهای سنگین (اورکلاک / گیمینگ / رندرینگ) منجر شده است.
مدیریت انرژی در جزیره Digital Phases مدار PWM پردازنده توسط چیپست IR 3563B ساخت کمپانی صاحبنام اینترنشنال رکتیفایر با کیفیتی چشمگیر اعمال می شود. (در بررسیهای گذشته درمورد چیپهای PowIRstage و استفاده گیگابایت از این چیپها در محصولات خود به حد نیاز صحبت شده است).
سوکت پردازنده این محصول تولید کمپانی فاکسکان بوده و در ساخت پینهای آن از 15 میکرون طلا (جهت اتصال و انتقال دیتای هر چه بهتر بین پردازنده و مادربرد) استفاده شده است.
تجهیز مادربرد به 3 شکاف توسعه دهنده گرافیکی امکان استفاده از تکنولوژی مالتی گرافیک در این محصول را نوید می دهد. مادربرد Z87X-D3H مجهز به 3 شکاف توسعه دهنده گرافیکی است. دو اسلات گرافیکی این محصول PCI-E 3.0 X16 بوده و می تواند از 16 مسیر اشتراکی PCIe پردازنده بصورت X8/X8 جهت برخورداری از تکنولوژیهای مالتی گرافیک Nvidia SLI و AMD CrossFireX استفاده کند. اسلات سوم گرافیکی مادربرد نیز PCI-E 2.0 X16 است که از مسیرهای PCIe چیپست استفاده کرده و می تواند در سرعت X4 به فعالیت بپردازد.
چهار سوئیچ ساخت [Only registered and activated users can see links. ] و یک چیپ سوئیچ ساخت [Only registered and activated users can see links. ] نیز مدیریت ارتباط و سوئیچینگ را بر عهده دارند. پشتیبانی از تکنولوژی PCI-E Gen. 3 نیاز به تعبیه سوئیچها و المانهای الکتریکی خاصی جهت ارتباط بین پردازنده و اسلات گرافیکی دارد.
چندی پیش نیز ادعاهایی مطرح گردید که استفاده از چیپ سوئیچینگ Pericom 2415 (با ظرفیت حداکثر 16 گیگابایت پهنای باند گرافیکی) قادر به ارائه تکنولوژی PCI-E Gen. 3 نیست اما اینکه این ادعا تا چه حد به واقعیت نزدیک است، از صلاحیت و هدف این بررسی خارج است.
در ادامه اسلاتهای توسعه دهنده، مادربرد مجهز به 3 شکاف PCI-E 2.0 X1 است. علاوه بر این، به منظور بکارگیری برخی دیوایسها نظیر کارتهای صدای قدیمی یک شکاف PCI در بخش پایینی مادربرد (توسط کنترلر IT8892E- مبدل PCI-e به PCI) در اختیار کاربر قرار دارد.
در بخش پورتهای ارتباطی، این مادربرد به لطف چیپست Z87 دارای شش پورت SATA 6Gbit/s است. بدلیل عدم استفاده از چیپهای کمکی جهت ارائه درگاه های بیشتر ساتا، شش پورت به رنگ مشکی بر روی مادربرد تعبیه شده که در حد نیاز کافی است. بکارگیری دو چیپ Renesas uPD720210 بهمراه چیپست Z87 باعث شده تا سازنده بتواند 10 درگاه پرسرعت USB 3.0 را به کاربر خود ارائه کند (شش پورت بر روی پنل پشتی قابل ارائه توسط چیپست اصلی و چهار پورت بصورت هدر به واسطه دو چیپست Renesas).
در تمامی مادربردها برقراری اتصال بین منبع تغذیه و مادربرد به گونه طراحی می گردد. بخش اول که توان مورد نیاز مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده (PWM) را تامین می کند، به واسطه تعبیه یک کانکتور 8 پین ATX (دو چهار پین مادگی) قابلیت اتصال خروجی 12 ولت منبع تغذیه به این بخش حیاتی مادربرد را محیا می سازد. رساندن دو یا سه شاخه 12 ولت از منبع تغذیه به این بخش، ضامن پایداری سیستم و پرفورمنس مناسب در مواردی چون اورکلاک پردازنده، گیمینگ و کار با نرم افزارهایی که از تمامی هسته های پردازنده بصورت full Load بهره می برند، خواهد بود. بخش دوم نیز توسط یک کانکتور مادگی 24 پین ATX وظیفه تامین برق مورد نیاز کلی مادربرد را بر عهده دارد.
پنل پشتی مادربرد شامل ورودیها و خروجیهای زیر است که توسط چیپ کنترلر IT8728F مدیریت می گردند:
- یک پورت PS2 جهت اتصال موس یا کیبورد
- دو پورت USB 2.0 (جهت اتصال موس، کیبورد یا استفاده های دیگر)
- یک خروجی D-Sub جهت استفاده در کارتهای گرافیک قدیمی تر و نمایشگرهای آنالوگ)
- یک خروجی DVI نوع D
- یک خروجی HDMI
- شش پورت USB 3.0
- یک کانکتور RJ-45 که توسط چیپ کنترلر اینتل بشماره WGI1217V مدیریت شده و در سرعتهای 10/100/1000 قادر به تبادل Data بر روی شبکه است.
- پنج خروجی و ورودی صدا به واسطه تعبیه کدک صوتی Realtek ALC892 HD (توانایی ارائه 7.1 کانال HD صوتی)
- یک خروجی/ ورودی صدای دیجیتال S/PDIF
بایوس مادربرد
مطابق با سنت دیرینه گیگابایت، این مادربرد به دو بایوس بشماره MXIC 25L6473E تولید کمپانی Macronix International Co. LTD تجهیز شده است. بایوس اول اصلی و بایوس دوم بکاپ است. در صورت اشکال در کارکرد بایوس اول، بایوس دوم وارد مدار شده و عملیات POST را بدون مشکل هدایت خواهد کرد.
یکی از مواردی که طراحان محصول به خوبی مد نظر قرار داده اند مسئله خنک سازی مادربرد است. اگر از بخش کولینگ مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده و چیپست صرفنظر کنیم، اما از کنار چگونگی مدیریت توان در انواع خنک کننده ها (هوا یا آبی) نمی توان به سادگی گذشت. در برخی از محصولات، متاسفانه به این موضوع مهم توجه خاصی نشده و سازنده صرفاً به ارائه دو یا سه کانکتور جهت اتصال فنها اکتفا می کند. با توجه به اهمیت این موضوع، طراحان این محصول با تعبیه پنج کانکتور چهار پین مختص به اتصال انواع فنهای خنک کننده (ایرکولینگ / واتر کولینگ / فنهای ورودی و خروجی کیس) حساسیت خود را به این مقوله مهم و حیاتی به خوبی نشان داده اند.
ساپورت نرم افزاری مادربرد را می توان به دو بخش تقسیم نمود. بخش اول استفاده از اینترفیس UEFI در بایوس مادربرد است. این رابط کاربری زیبا چند سالی است که جایگزین محیط سرد و بی روح بایوسهای قدیمی شده و شاید در ابتدا کمتر کسی فکر می کرد که ارائه بایوس گرافیکال UEFI با چنین اقبال و شانسی مواجه گردد. قدر مسلم اینکه بایوسهای UEFI در میانه راه بوده و نیاز به تغییرات و افزایش کارایی بیشتری هستند.
هر چند این مادربرد برای اورکلاکینگ طراحی نشده اما طراحان گیگابایت، گروه حرفه ای اورکلاکرها را از یاد نبرده اند. در محیط بایوس و در بخشهای مختلف با تنظیمات مختلفی مواجه می شویم که مورد مصرف آن یک کلمه است: اورکلاکینگ !!!
بدلیل طولانی شدن بررسی و همچنین حجیم شدن صفحه، ارائه عکسهای بایوس مادربرد را به زمانی مناسب تر موکول کردیم.
اما در بخش دوم، نرم افزار EasyTune معرف همگان هست. چندین سال است که کاربران و دوستداران مادربردهای گیگابایت با این واژه کاملاً آشنا هستند. نرم افزار EasyTune در طی سالیان دراز و به جهت ارائه آپشنهای کاربردی و محیطی بدون باگ و ایراد، دستخوش تغییرات زیادی شد. نرم افزار EasyTune گیگابایت مختص استفاده در محیط سیستم عامل (ویندوز) بوده و دارای گزینه های کاربردی مناسبی است. تب OC در این نرم افزار (Smart Quick Boost) دارای سطوح مختلف تنظیماتی است که می تواند بسته به نیاز کاربر، مورد استفاده قرار گیرد. تب دوم مربوط به کنترل فنهای سیستم و مادربرد است. تبهای Bios@ و EZ Setup نیز از دیگر بخشهای نرم افزار EasyTune داخل DVD همراه مادربرد است.
مادربرد Z87X-D3H در فورم فاکتور ATX و به اندازه های 305 x 244 میلیمتر تولید و عرضه شده است.
گارانتی و خدمات پس از فروش مادربردهای گیگابایت توسط گروه شرکتهای آواژنگ ارائه می گردد.
این محصول هماکنون در بازارهای داخلی به قیمت حدوداً 760,000 تومان در حال فروش است.
ذکر این نکته لازم است که در برخی از سایتهای خارجی، این محصول به قیمت حدودی 140 دلار (حدوداً 450000 تومان) در حال فروش است که این قیمت فاقد هزینه های حمل (Shipment) و خدمات گارانتی است. ضمن اینکه وارد کنندگان محترم ایرانی در کشور مبدا نیز با هزینه تبدیل دلار به درهم مواجه هستند.
لذا هزینه تبدیل ارز، هزینه های ارائه خدمات گارانتی و سود باعث می گردد تا قیمت نهایی برای خریدار ایرانی، رقمی بیشتر از قیمت دلاری محصولات کامپیوتری گردد.
عکسهای بیشتر از مادربرد
[Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ]
[Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ]
[Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ] [Only registered and activated users can see links. ]
در پست بعدی به تستهای مادربرد خواهیم پرداخت.
نویسنده: بهنام علیمحمدی
لابراتوار اختصاصی انجمن اورکلاکینگ هیروز
**** کپی برداری از این مقاله بدون ذکر منبع مجاز نیست ****