فازها - مدار تنظیم کننده ولتاژ

[MASTER Oc]

مقدمه:
بر اساس دلایلی که در این مقاله به آن اشاره خواهد شد کیفیت قطعات مدار تنظیم کننده ولتاژ یکی از راه های انتخاب یک مادر برد یا کارت گرافیک مناسب است. به همین منظور در این مقاله سعی در اطلاع رسانی دقیق پیرامون این موضوع داریم.
با نگاه کلی این مطلب به ذهن هر کس خطور خواهد کرد که ولتاژ ورودی به پردازنده همان ولتاژ خروجی از منبع تغذیه است در صورتی که این ولتاژ بعد از ورود به مدار تنظیم کننده و بعد از گذر از ترانزیستور ها چوک ها خازن ها و مدار های مجتمع کاملا تغییر یافته و وارد پردازنده می شود. اکثر افراد به دلیل کمبود اطلاعات هیچ توجهی به این مدار تنظیم کننده نمی کنند در صورتی که این مدار تضمین عمر قطعات و کیفیت آن است شرکت های تولید کننده قیمت قطعات خود را بر همین اساس تعیین می کنند زیرا استفاده از قطعات بهتر و با عمر بیشتر قیمت تمام شده ی بیشتری رو به همراه دارد.
کاربران حرفه ای (اورکلاکران و گیمر ها) و افرادی که به صورت شبانه روز از سیستم خود استفاده می کنند باید توجه خود را به این موضوعات بیشتر کنند زیرا کیفیت کم قطعات استفاده شده در مدار باعث ناپایداری کمتر سیستم و دمای بیشتر رو بدنبال دارد . ناپایداری سیستم عبارتند از توقف های ناگهانی سیستم (crash) ریست شدن (reseting) و نمایش صفحه ی ناخوشایند مرگ (Blue screen) و ... .
در بعضی مواقع به دلیل کیفیت پایین قطعات خازن های استفاده شده در مدار معیوب می شود و باعث از کار افتادن مادر برد خواهند شد معمولا خازن های الکترولیتی نامرغوب استفاده شده باد کرده و منفجر می شوند . اکثر مواقع یک مادربرد ازکار افتاده و معیوب می شود که دلیل اصلی آن بر می کردد به مدار تغذیه آن پس با شناسایی و انتخاب مادربردی با مدار تغذیه مناسب مطمئن باشید که برای سال ها یک سیستم پایدار و سالم خواهید داشت.

[Only registered and activated users can see links. ][Only registered and activated users can see links. ]

برای شناسایی و پیدا کردن مدار تغذیه مادربرد راه های متفاوتی و زیادی وجود دارد در اینجا ما بهترین و ساده ترین آن را به شما آموزش می دهیم. قبل از هر چیز باید بر روی مادر برد به دنبال قطعی به نام چوک ( نوعی سیم پیچ) باشید که معمولا بر روی مادربرد تعداد زیادی پیدا خواهید کرد. این مدار را می توان در اطراف سوکت پردازنده یافت اما چوک های دیگری نیز در اطراف اسلات های رم گرافیک و چیپست های شمالی و جنوبی خواهید یافت. به عکس زیر دقت کنید.

[Only registered and activated users can see links. ]

(مدار مورد نظر به راحتی قابل شناسایی است)

>>>>>>>>

[MASTER Oc]

آشنایی با قطعات:



انواع چوک ها عبارتند از چوک های فریت و چوک های آهنی در بین این ها چوک های فریت بهترین انتخاب اند البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که چوک های فریت هم انواع مختلفی دارند مزیت چوک های فریت و با کیفیت تر نسبط به چوک های آهنی کم بودن نویز، تداخل مغناطیسی کمتر، مقاومت در برابر زنگ زدگی و اتلاف انرژی کمتر ( 25% بر طبق اطلاعات منتشر شده) است.توجه داشته باشید که هر چوک نشان دهنده یک فاز کاری است.( توضیحات بیشتر در ادامه)

[Only registered and activated users can see links. ]
چوک های آهنی

[Only registered and activated users can see links. ]
چوک های فریت

[Only registered and activated users can see links. ]

نوعی دیگر از چوک ها

2.خازن ها که انواع آن عبارتند از: خازن های الکترولیتی و خازن های جامد (solid) بهترین نوع خازن های خازن های جامد آلمینیومی اند که اتلاف انرژی کمتری نسبط به خازن های الکترولیتی دارند و یکی دیگر از مزیت های این خازن ها عمر بسیار زیاد آن هاست .

[Only registered and activated users can see links. ]
(خازن های جامد (solid))

3.ترانزیستور ها MOSFET (ترانزیستور اثر میدان) : این ترانزیستور ها معمولا آن ها رو به دو بخش تقسیم می کنیم که عبارتند از : ترانزیستور های با RDS onبالا و ترانزیستور های با RDS onپایین .(در شکل زیر مشاهده می کنید)

[Only registered and activated users can see links. ]

(ترانزیستور های

MOSETبا RDS onپایین)

[MASTER Oc]

[Only registered and activated users can see links. ]
(ترانزیستور های MOSFET بدون RDS on پایین)

4. دیگر قطعات استفاده شده در مدار نیز عبارتند از : MOSFET DRIVERکه کار آن راه اندازی ترانزیستور های MOSFET است در مادر برد های قدیمی و با کیفیت پایین تر به جای استفاده از این مدار های مجتمع از یکی ترانزیستور MOSFET دیگر به عنوان راه انداز استفاده می کنند.(نوعی از این راه انداز ها را در شکل زیر مشاهده می کنید)

[Only registered and activated users can see links. ]
(راه انداز MOSFET (MOSFET Driver))

5.مدار تغذیه ها دارای یک مدار مجتمع (Ic) نیز هستند که به آن رگلاتور ولتاژ یا PMW Controlerمی گویند.

[Only registered and activated users can see links. ]
PMW Controler

یک دیگر از مواردی که به کم شدن دما و افزایش پایداری کمک می کند وجود خنک کننده بر روی ترانزیستور های مدار است (به شکل زیر دقت کنید)

[Only registered and activated users can see links. ]
(خنک کننده Passive) ) ترانزیستور های MOSFET)

[MASTER Oc]

فازها:
می گوییم. یعنی اگر مادر برد مورد نظر ما دارای دو فازیا کانال باشد هر فاز 50% از کار را برای تولید ولتاژ پردازنده به خود اختصاص می دهد اگر همین مدار دارای3 فاز باشد هر فاز یا کانال تنها 33.3 % از کاری که برای تولید ولتاژ پردازنده لازم است انجام می دهد . همان طور اگر این مدار دارای 4 فاز باشد این فعالیت به 50% کاهش می یاد حال اگر این مدار دارای 12 فاز یا کانال باشد تنها 8.3% از زمان فعالیت مدار فعال خواهد بود. مزیت مشخص این امر فعالیت کم تر قطعات و کم شدن دما است اما علاوه بر این این عمل باعث کاهش نویز و کاهش اتلاف انرژی و پایداری هر چه بیشتر ولتاژ خروجی خواهد شد. معمولا یکی مدار تنظیم ولتاژ پردازنده دارای یکی PMW Controler است در هر فاز یا کانال معمولا دارای یک چوک و دو یا سه ترانزیستور و یک یا چند خازن و در مادر برد های High End
دارای یک MOSFET Driverاست همان طور که قبلا نیز اشاره شد این می تواند با یک ترانزیستور دیگر تعویض شود .به دلیل ثابت نبودن تعداد قطعات استفاده شده در هر فاز ما تنها با شمارش تعداد چوک ها به تعداد فاز های یک مادربرد یا کارت گرافیک پی خواهیم برد (البته استثنا هم وجود دارد که ادامه با آن می پردازیم)
دقت داشته باشید تولید کنندگان مادر برد معمولا اینطور به تعداد کانال ها یا فاز های مادر برد خود اشاره می کنند (8+2) این به این معنا است که 8 فاز یا کانال مربوط به پردازنده خواهد بود و 2 فاز دیگر مربوط به تامین ولتاژ رم ها خواهد بود. توجه داشته باشد افزایش تعداد فازها و افزایش کیفیت قطعات مورد استفاده در آن رابطه ی مستقیمی با قیمیت تعیین شده آن دارد.

[Only registered and activated users can see links. ]

(مداری با 4 فاز یا 4کانال)

به شکل بالا دقت کنید 4فاز قابل شناسایی است اما آیا این 4 فاز مربوط به تامین ولتاژ پردازنده است؟ به پشت مادربرد دقت کنید پایه های خروجی چوک ها معمولا به یکدیگر متصل است. اگر پایه های هر4 چوک به یکدیگر متصل بودند پس حدس ما درست بوده و این مادر برد دارای 4 فاز یا کانال است.

[Only registered and activated users can see links. ]

(4فاز یا کانال)

امیدوارم توانسته باشم به شما دوستان عزیز کمکی کرده باشم .


با تشکر ...
مهدی