بخش چهارم(آماده سازي مادربرد براي انجام اورکلاک):
در این بخش به یافتن محدودیت مادربرد برای عمل اورکلاک می پردازیم،هر مادربرد به دو صورت محدود می شود:
کلاک مرجع در حالت پیش فرض برابر با 200 هست،شما قادر خواهید بود تا کلاک مرجع را تا حد زیادی افزایش دهید اما هر بار که شما این رقم را افزایش می دهید از طرف دیگر به ناپایداری سیستم نزدیک تر می شوید.حداکثر کلاک مرجع در حقیقت میزان کلاکی هست که مادربرد قادر به تحمل آن هست،دادن ولتاژ به مادربرد باعث می شود تا میزان کلاک مرجع را قدری بیشتر از حالت قبل افزایش دهید اما احتمالا نه خیلی زیاد!!!،مادربرد های حرفه ای و گرانقیمت قادر به افزایش بیشتر کلاک مرجع نسبت به دیگر مادربرد ها هستند،تقریبا رقمی برابر با 330-400MHz،مادربرد های ارزان قیمت توانایی افزایش زیاد کلاک مرجع را ندارند،در اکثر این گونه مادربرد ها کلاک مرجع تقریبا عددی برابر با 220-260MHz می باشد.(اگرچه مادربرد های ارزان قیمتی نیز وجود دارند که تا کلاک مرجع 300MHz نیز رسیده اند!!!)مهم نیست که شما از چه مادربردی استفاده می کنید برای فهمیدن حداکثر کلاک مرجع متن را دنبال کنید.
HT Link یکی دیگر از عوامل محدود کننده ی مادربرد هست،همانطور که گفته شد میزان فرکانس HT Link در اکثر مادربرد های AM2 برابر با 1000MHz است و مقدار آن از ضرب کلاک مرجع در ضریب HT به دست می آید،در حالت پیش فرض 200x50=1000MHz می شود.(میزان فرکانس HT Link)،زمانی که کلاک مرجع را افزایش می دهید،فرکانس HT Link نیز افزایش پیدا می کند.اگر HT Link به حداکثر فرکانس خود برسد،مادربرد ناپایدار می شود.(این میزان برای هر مادربرد متفاوت می باشد)،بیشتر مادربرد های AM2 در فرکانس زیاد HT Link(به عنوان مثال 1200-1400MHz) قادر به فعالیت هستند، اما تعداد کمی نیز بیشتر از فرکانس 1060MHz ناپایدار می شوند.زمانی که مادربرد ناپایدار می شود با کاهش ضریب HT(مثلا از 5x به 4x و یا کمتر از 4x یعنی تا 3x) فرکانس HT Link را کاهش می دهید،این کار باعث پایدار شدن سیستم می شود،در نتیجه شما قادر به افزایش مجدد کلاک مرجع هستید،با افزایش مجدد کلاک مرجع فرکانس پردازنده و رم نیز بیشتر می شود.
افزایش فرکانس HT Link در کارایی سیستم محسوس نیست به همین خاطر نگران کاهش فرکانس HT Link بیشتر از حد انتظار نباشید.فرکانس HT Link زیر 1000MHz تأثیری در کارایی ندارد،تا زمانی که فرکانس HT Link بیشتر از 750MHz باشد جای نگرانی وجود ندارد.
بنابراین هدف ما افزایش آهسته ی کلاک مرجع برای رسیدن به حداکثر کلاک مرجع مادربرد و همراه آن مواجه با ناپایداری در HT Link می باشد،که ما را مجبور به کاهش فرکانس HT Link می کند.شما باید از میزان کلاک مرجع و اینکه چقدر باعث کاهش فرکانس HT Link شده است،یادداشت برداری کنید،تا به یاد داشته باشید که در چه کلاک مرجعی،چه میزان فرکانس HT Link را کاهش داده اید.
اما به یاد داشته باشید که چه مطالبی قبلا گفته شده است،ما نیاز داریم تا محدودیت مادربرد را پیدا کنیم،این چیزی هست که به ما کمک می کند تا مشکل ناپایداری سیستم را حل کنیم.ما هم اکنون می دانیم که مشکل ناپایداری مادربرد هست و ناپایداری به پردازنده یا رم مربوط نمی شود.حالا چگونه محدودیت مادربرد را پیدا می کنیم؟پاسخ راحت است با کاهش قابل توجه فرکانس رم و پردازنده قادر خواهیم بود میزان کلاک مرجع را افزایش دهیم،برای اینکار ضریب پردازنده را در پایین ترین حد قرار می دهیم تا افزایش کلاک مرجع باعث افزایش زیاد فرکانس پردازنده بیش از حالت پیش فرض نشود و همینطور با تغییراتی در تنظیمات رم مانع افزایش فرکانس رم بیشتر از حالت پیش فرض شویم،همچنین تغییراتی در تایمینگ رم نیز ایجاد می کنیم.
خب حالا زمان شروع کار هست،سیستم خود را طبق اعداد زیر تغییر دهید.(گزینه ها را از حالت Auto خارج کنید)
Reference Clock: 200
CPU Multiplier: 5x
HT Multiplier: 5x
CPU Voltage: 1.35v
Memory Setting: DDR2 400
(بقیه تایمینگ ها در حالت Auto باشد)Memory Timings: 5-5-5-18-26-2T
(ولتاژ پیش فرضی که قبلا در مورد رم قبل از اورکلاک پیدا کرده اید)Memory Voltage
(ولتاژ پیش فرضی که قبلا در مورد مادربرد قبل از اورکلاک پیدا کرده اید)Motherboard Voltage
تنظیمات را ذخیره کرده و سیستم را ریستارت کنید،سپس برنامه CPU-Z را اجرا کرده و مطمئن شوید که تنظیمات به درستی تغییر کرده اند.(فرکانس پردازنده باید 1000MHz،فرکانس رم 400MHz و HT Link برابر 1000MHz باشد)پس از تایید مشخصات،شما حاضرید تا عمل اورکلاک را شروع کنید.
1)کلاک مرجع را 3 الی 5MHz افزایش دهید و به مرحله ی بعد بروید.
2)سیستم را مجدد راه اندازی کنید و در ویندوز برنامه ی Orthos را با حالت Blend اجرا کنید،پس از دو دقیقه اگر با مشکلی مواجه نشدید مجددا مرحله ی 1 را تکرار کنید.دوباره برنامه ی Orthos را اجرا کرده و تست پایداری را به مدت دو دقیقه انجام دهید،اگر پس از دو دقیقه با خطایی مواجه شدید،به مرحله ی بعدی می روید.
3)ضریب HT را 1x کاهش می دهید و به مرحله ی بعدی می روید.
4)بعد از راه اندازی مجدد سیستم دوباره برنامه ی تست پایداری را اجرا کرده و اگر بعد از دو دقیقه تست با مشکلی رو به رو نشدید،مرحله ی 1 را دوباره تکرار می کنید و میزان کلاک مرجع و تغییر ضریبی که در HT Link ایجاد می کند را یادداشت کنید.دوباره به محیط ویندوز بر می گردید و Orthos را اجرا می کنید،اگر پس از دو دقیقه با خطا مواجه شدید،نتیجه می گیریم که مشکل HT Link نیست و شما به حداکثر کلاک مرجع مادربرد رسیده اید.شما می توانید برای پایداری مقداری ولتاژ را افزایش دهید،اما احتمالا با این کار فقط اندکی قادر به افزایش کلاک مرجع هستید.
بعد از انجام این کارها شما از حداکثر کلاک مرجع مادربرد و مقدار کاهش ضریب HT اطلاع پیدا می کنید.یادداشت شما باید یک نوشته ای شبیه مثال زیر باشد:
(رسیدن کلاک مرجع به عدد 240 همراه با کاهش ضریب HT از 5x به 4x بوده است) و (رسیدن کلاک مرجع به عدد 295 همراه با کاهش ضریب HT از 4x به 3x بوده است) و (در کلاک مرجع 335 برنامه تست پایداری با خطا مواجه می شود و کاهش ضریب HT نیز در پایداری سیستم تأثیری ندارد)،بنابراین حداکثر کلاک مرجع مادربرد فوق برابر با عددی نزدیک 330 همراه با 3x HT Multiplier می باشد.
بدیهی است که میزان به دست آمده توسط شما با این اعداد تفاوت دارد،این فقط مثالی برای درک بهتر موضوع می باشد،اما در این مثال حداکثر کلاک مرجع 330MHz با افزایش مرحله ای کلاک مرجع به تعداد 3-5MHz در هر نوبت و انجام تست دو دقیقه ای Orthos صورت گرفته است،هیچگاه کلاک مرجع 330MHz یکباره و بدون تست میزان کلاک قبلی توسط Orthos اعمال نشده است.در این مثال مادربرد در کلاک مرجع 335MHz ناپایدار بود،البته فقط تست دو دقیقه ای برنامه Orthos دلیلی بر پایداری کامل مادربرد در 330MHz نیست،بلکه باید یک الی چند ساعت سیستم تحت برنامه ی پایداری قرار گیرد.برای اینکه از حداکثر کلاک مرجع مادربرد به طور کامل مطمئن شوید،باید حداقل چند ساعت را به تست پایداری کلاک مرجع مورد نظر اختصاص دهید.البته برای بیشتر موارد اورکلاک تست دو دقیقه ای Orthos تا جای ممکن ما را به حداکثر کلاک مرجع نزدیک می کند و بعد از تست پایداری در مدت زمان بیشتر شاید حداکثر کلاک مرجع 20 الی 30MHz نسبت به کلاک اولیه ی حساب شده کاهش داشته باشد.