آموزش اورکلاک پلتفرم LGA 1155 (مادربوردهای Intel P67- Z68)
با نام و یاد خدا
از سلسله آموزش های راهبردی اورکلاکینگ:
پیش از این در تاپیک "-----" بطور کامل مولفه های مهم و حیاتی در اورکلاک پلتفورم X58 مطرح گردید و بدلیل تشابه روند اورکلاکینگ پلتفورم X58 با پلتفورم P55 تاپیک مجزایی برای پلتفورم P55 ایجاد نگردید. در واقع تنها تفاوت این دو پلتفورم به حذف پل شمالی و انتقال وظایف مربوطه به داخل پردازنده های LGA 1156 بوده در مقوله اورکلاکینگ دیگر با واژه IOH برخورد نداشته و PCH جایگزین آن شده است. لذا هنگام اورکلاکینگ پلتفورم P55 باید توجه ویژه ای به PCH داشت.
حال با وجود پردازنده های Sandy Bridge و افزایش عمومیت مادربوردهای P67 و Z68 قصد داریم به توضیح مختصر ولی کامل مولفه های مطرح در اورکلاک این پلتفورم بپردازیم. قبل از هرچیزی باید اشاره کنیم که کمپانی اینتل برای اولین بار در این پلتفورم تصمیم بر محدود کردن قابلیت اورکلاک پردازنده های خود گرفت که سایه این تصمیم را می توان در شکل گیری سری K پردازنده ها (ضریب باز) و فیکس کردن باس سیستم (فرکانس مسیر) و فرکانس PCI-E مشاهده کرد.
لذا پردازنده های سندی بریج در دو سری عمومی طبقه بندی می شوند (غیر از سری G) :
سری K:
ضریب پردازنده و قابلیت اورکلاک این سری محدود نمی باشد.
(هرچند اینتل ادعا می کند هیچ محدودیتی ایجاد نشده است ولی در عمل و هنگام اورکلاکینگ شاهد تفاوت قابلیت اورکلاک پردازنده های سری K می باشیم!)
غیر سری K:
ضریب پردازنده و قابلیت اورکلاک این سری محدود می باشد (در مدل های مختلف این میزان متفاوت می باشد ولی به طور معمول حدود 500 مگاهرتز).
آنچه که در این پلتفورم باعث می شود مقوله اورکلاکینگ تفاوت عمده ای با سایر پلتفورم ها داشته باشد، فیکس یا یکسان کردن باس (Bus) سیستم و فرکانس PCI-E می باشد که کاربر را از افزایش بیش از اندازه باس d سیستم ناتوان می سازد! (100-110MHz)
جدای سختی و مشکلات دست یابی به باس بالا در این پلتفورم، ممکن است با باس بالا یا بهتر بگوییم فرکانس PCI-E بالا به کارت گرافیکی خود صدمه وارد کنید، لذا راه حل این مشکل تنها افزایش ضریب پردازنده می باشد. برای فرکانس حافظه ها نیز موضوع مشابهی مطرح می باشد و فرکانس آنها نیز از طریق تغییر ضریب مربوطه افزایش می یابد.
علاوه بر رابط کاربری (گرافیکی) جدید اکثر مادربوردهای P67 و Z68 با عنوان UFEI، تنها شاهد یک مولفه جدید در ولتاژهای سیستم می باشیم:
System Agent:
این ولتاژ که در برخی مادربوردها ممکن است با نام دیگری همچون QPI/VTT Voltage نیز ذکر گردد به تغذیه Uncore و مموری کنترولر پردازنده اختصاص دارد. (در صورتی که همه اسلات های رم استفاده شده است، افزایش این ولتاژ می تواند باعث پایداری سیستم شود)
سایر مولفه های ولتاژ در پلتفورم های پیشین نیز وجود داشته اند:
Cpu Vcore:
ولتاژ اصلی پردازنده برای تامین جریان مورد نیاز
Cpu IO Voltage:
ولتاژ مربوط به تغذیه بخش IO موجود بروی پردازنده (وظیفه مشابه با IOH)
PCH Voltage:
ولتاژمربوط به تغذیه PCH یا چیپست (به این بخش نمی توان پل شمالی یا جنوبی اطلاق کرد)
Cpu Pll:
عموما به عنوان ولتاژ سیستم توان داخلی پردازنده شناخته می شود
اورکلاک پردازنده های این سری تا حدی ساده و آسان تلقی می گردد، چنانچه به محدودیتی از جانب پردازنده برخورد نکنیم. برای تست خود از پردازنده Core i7 2600K بهره می بریم که دارای فرکانس کاری 3.4GHz بوده و با استفاده از تکنولوژی توربو بوست به در پردازش های تک هسته ای به 3.8 گیگاهرتز نیز افزایش می یابد.
ولتاژهای پیش فرض ست شده برای این پردازنده در فرکانس 3.4GHz از سوی مادربورد به این شرح می باشد:
Cpu Vcore: 1.2v
System Agent: 0.96v
IO Voltage: 1.05v
PCH Voltage: 1.05v
در نهایت به قسمت اصلی آموزش می رسیم:
با ثابت نگه داشتن تمامی مولفه های ولتاژ (خارج کردن از حالت Auto و ست کردن دستی) شروع به افزایش ضریب پردازنده (Cpu Multi Player) می کنیم و در گام های 100 یا 200 مگاهرتزی پیش می رویم. پردازنده های مختلف با توجه به کیفیت ساخت تا حدود 4 الی 4.4 گیگاهرتز با ولتاژ پیش فرض اورکلاک می شوند. جهت اطمینان از پایداری سیستم پس از بوت و لود ویندوز حتما باید تست پایداری با نرم افزار Prime یا OCCT حداقل به مدت 20 الی 30 دقیقه اجرا گردد.
در اورکلاک کاربردی بهتر هست گزینه های مربوط به کاهش مصرف انرژی (C1E و ...) غیر فعال نشوند! چرا که نیازی نیست سیستم شما در تمام مدت شبانه روز با حداکثر توان کاری خود فعالیت کند، این موضوع می تواند تاثیرات منفی در پی داشته باشد.
پس از این مرحله به دو طریق مختلف می توان پیش رفت:
1- ثابت نگه داشتن ولتاژ Vcore و فعال کردن گزینه Load Line Calibration (این گزینه با افزایش ولتاژ در هنگام لود از ناپایداری سیستم جلوگیری می کند)
2- افزایش Vcore و غیر فعال نگه داشتن گزینه LLC
راه حل اول گزینه بهتری بوده و تنها در صورت نیاز ولتاژ سیستم را افزایش می دهد لذا ولتاژ ست شده توسط کاربر به مراتب کمتر می باشد...
مرحله دوم را با افزایش Vcore به 1.35v آغاز می کنیم. این میزان ولتاژ تقریبا توسط هر خنک کننده ای قابل تحمل بوده و از افزایش دمای پردازنده جلوگیری می کند. در این مرحله نیز در گام های 100 مگاهرتزی پایداری سیستم را می سنجیم. طی این مرحله نیز فرکانس 4.6 الی 4.8 گیگاهرتز بدست خواهد آمد.
مرحله سوم شامل ولتاژهای بیش از 1.35 الی 1.45 ولت می باشد که حرارات پردازنده را به طرز محسوسی افزایش می دهد و نیازمند خنک کننده ای مناسب می باشید. در این بازه نیز فرکانس های حدود 5 گیگاهرتز به طور کاملا پایدار بدست می آید. در فرکانس های حدودی 4.8 گیگاهرتز نیاز به فعال سازی گزینه Internal Pll Overvoltage می باشد. در صورت عدم فعال سازی این گزینه صفحه بوت ویندوز (انتخاب سیستم عامل) را مشاهده نخواهید کرد.
Internal Pll Overvoltage چیست؟
پس از عرضه پلتفورم P67 و پردازنده های سندی بریج بیشترین میزان اورکلاک میان این پردازنده ها فرکانس 4.5 الی 4.8 گیگاهرتز بود که نقطه ضعفی بشمار می آمد. لذا با انجام اصلاحاتی در بایوس مادربوردهای P67 و افزایش ولتاژ PLL درونی پردازنده این مشکل رفع گردید. می توان لفظ تصحیح ولتاژ Pll را نیز بکار برد.
برای مقایسه کارایی سیستم در حالت عادی و اورکلاک شده به نمودار زیر توجه کنید:
در مورد حافظه ها:
با توجه به کارایی عالی مموری کنترولر پردازنده های سندی بریج و افزایش کارایی محسوس فرکانس 2133 مگاهرتز پیشنهاد میشود حتما از فرکانس حافظه بالاتر استفاده شود حتی اگر مجبور به انتخاب زمان تاخیر پایین تر (بدتری) هستید. همچنین با افزایش فرکانس حافظه، باید به افزایش تدریجی Cpu IO Voltage نیز اقدام کنید!
به طور مثال به نمودار زیر توجه کنید:
حافظه هایی که در این تست مورد استفاده قرار گرفتند، Super Talent 2200MHz Cl8 می باشند که توانایی بالایی در ثبت زمان تاخیرهای پایین (به طور مثال Cl7 و Cl6) دارا می باشند، ولی در تست های انجام شده شاهد کارایی بالای فرکانس حافظه 2133 مگاهرتزی با زمان تاخیر 8 می باشید.
در صورتی که وقت اجازه بدهد این پست ممکن است به روز رسانی شود و راه کارهای دست یابی به فرکانس های بالای 5 گیگاهرتز نیز ذکر گردد.
جدول مربوط به ولتاژها:
امیدوارم این مطلب مفید واقع شود :)
هر سوالی در مورد اورکلاکینگ این پلتفورم وجود داشت، می توانید در این تاپیک مطرح کنید
با تشکر
تیم اورکلاکینگ هیروز
